Na pasażu centrum handlowego Silesia City Center czujemy się o wiele bardziej bezpieczni, niż na głównej ulicy Katowic – takie wnioski płyną z badań socjologów z Uniwersytetu Śląskiego. Centra handlowe oceniamy także wyżej pod względem estetycznym, niż główne miasta regionu tj. Gliwice, Katowice i Rybnik. Nadal jednak nie odróżniamy przestrzeni prywatnej – centrum handlowego, od przestrzeni publicznej – miasta. Centra handlowe odwiedzamy przynajmniej raz w miesiącu – deklaruje tak ponad 36 proc. ankietowanych. 66 proc. uważa, że do galerii handlowych przychodzimy nie po zakupy, ale żeby pochwalić się swoim stylem życia. 88 proc. żeby spędzić wolny czas. 6,8 proc. robi to bez jakiegokolwiek celu – czytamy w raporcie UŚ.
Atrakcja miasta – centrum handlowe
26 proc. mieszkańców Katowic uważa, że centra handlowe to najatrakcyjniejsze miejsce w mieście, podobnie jest w Gliwicach, gdzie to zdanie podziela ponad 19 proc. i Rybniku – aż 30,8 proc. Z kolei 40,6 proc. Katowiczan uważa, że to najlepsze miejsce do spędzania czasu w mieście. Centra miast nie mają także szans w konkurencji z ofertą handlową. 63,9 proc. mieszkańców Katowic uważa, że najlepszym miejscem na zakupy są centra handlowe – czytamy w badaniach Uniwersytetu Śląskiego. Najczęściej wybieramy największe centrum – Silesia City Center, robi tak ponad 60 proc. mieszkańców stolicy aglomeracji. Podobnie jest w innych miastach. Ale do centrów handlowych chodzimy nie tylko na zakupy, chociaż te wybiera np. 95,9 proc. mieszkańców Katowic.
Jak pokazują badania przeprowadzone przez Instytut Socjologii Uniwersytetu Śląskiego, w centrach handlowych coraz częściej robimy to, co do tej pory robiliśmy w centrach miast. I tak oto ponad 19 proc. wybiera centrum handlowe na miejsce spotkań z przyjaciółmi, 28,1 proc. przychodzi pooglądać wystawy. Ponad 31 proc. przychodzi coś zjeść, 14 proc. bo jest „czysto i ładnie”. Dla ponad 14,1 proc. mieszkańców Katowic centrum handlowe do najlepsze miejsce do spotkań ze znajomymi w Katowicach.
–
Centra handlowe kuszą dziś swoją multifunkcjonalnością. To już nie jest tylko miejsce do zrobienia szybkich zakupów z koszykiem w ręku. Dzisiejsze centra handlowe zastąpiły w wielu miastach Polski miejskie deptaki handlowe, a także popularne ulice i rynki miast, stając się nową przestrzenią, traktowaną podobnie jak przestrzeń miejska. Centra handlowe realizują wiele funkcji typowo miejskich i jak pokazują ostatnie badania stanowią przestrzeń coraz wyżej ocenianą przez Polaków – wyjaśnia Marta Drzewiecka dyrektor ds. marketingu Silesia City Center. –
Wynika to chociażby z tego, co obecnie odnajdujemy w centrach handlowych. Obok sklepów, w galeriach funkcjonują dziś kina, kawiarnie, kluby, kluby fitness, gabinety lekarskie, salony fryzjerskie, restauracje, place zabaw, miejsca do tej pory charakterystyczne dla centrów miast – mówi.
Szaro, smutno, kontra kolorowo, radośnie
I faktycznie patrząc na porównanie chociażby alei handlowej w Silesia City Center z ul. 3 Maja w Katowicach lepiej wypada to pierwsze. Aleje Silesia City Center dziś oceniamy, jako: bezpieczne, ładne, przyjazne i radosne. 3-go Maja z kolei, jako: niebezpieczne, smutne i szare. W jednym natomiast respondenci się zgadzają, zarówno ulice miasta, jak i aleje centrum handlowego są dla nich hałaśliwe i nie wiadomo, czy publiczne, czy prywatne.
-
Ta nieumiejętność odróżnienia, czy centrum handlowe to przestrzeń prywatna, czy publiczna bierze się właśnie z tego przeniesienia centrum miasta do centrum handlowego. Dziś na pasażu galerii mamy często do czynienia z wydarzeniami, które do tej pory charakteryzowały miasta np. akcje charytatywne, kwesty, manifestacje ekologów, wystawy sztuki, koncerty – mówi Drzewiecka. I dodaje: -
To są wydarzenia, które przez lata wpisywały się w krajobraz miejskich przestrzeni. Obecnie centra handlowe spełniają funkcję nie tylko handlową, ale także kulturalną, rekreacyjną, rozrywkową, a nawet integracyjną, polityczną i religijną, czyli funkcje przez lata zarezerwowane dla miast.
Homo zakupoholikus?
Zdaniem dr hab. Tomasza Nawrockiego z Instytutu Socjologii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, jednego z autorów badań z postrzeganiem centrów handlowych jako centrów nowych miast będziemy mieli do czynienia coraz częściej. -
Badania pokazują, że im słabiej prezentuje się centrum miasta, tym lepiej funkcjonuje centrum handlowe. Obecnie nawet duże miasta, z pięknymi rynkami jak np. Poznań, mają ten sam problem, ponieważ powstają coraz to bardziej rozbudowane, bardziej funkcjonalne centra handlowe – tłumaczy dr Tomasz Nawrocki z Instytutu Socjologii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, jeden z autorów badan.
Atrakcyjność centrów handlowych urzeka nas do tego stopnia, że tracimy w nich poczucie czasu. To „uczucie” deklaruje dziś ponad 52 proc. mieszkańców Katowic i aż 74 proc. mieszkańców Gliwic i Rybnika. W wielu przypadkach robimy tam to, co do tej pory robiliśmy w centrach miast. Czyli oprócz zakupów, spacerujemy, jemy obiad, spotykamy się ze znajomymi, randkujemy, ale także załatwiamy „sprawy” – chodzimy do banków, na pocztę, do pralni, wysyłamy listy. To do niedawna robiliśmy wyłącznie w mieście
-
Łatwo to wytłumaczyć na przykładzie Katowic. W centrum miasta jest problem z zaparkowaniem samochodu, interesujące nas punkty usługowe porozrzucane są po całym centrum, jest chaotycznie, a dodatkowo zniechęca nas pogoda. W przypadku centrum handlowego nie mamy tych problemów – są parkingi, wszystkie interesujące nas elementy mamy pod jednym dachem, a i pogoda nie ma znaczenia. Dlatego dziś nawet na spacery, czy spotkania biznesowe wybieramy centrum handlowe, gdzie przy okazji możemy jeszcze trafić na ciekawe wystawy sztuki, czy pokazy mody – wyjaśnia dr Nawrocki.
Dane statystyczne pochodzą z badań „Przestrzeń publiczna miast śląskich. Przykład Katowic i Gliwic” oraz „Przestrzeń publiczna Rybnika” prowadzonych przez dr hab. Tomasza Nawrockiego, dr Krzysztofa Bierwiaczonka i mgr Barbarę Lewicką z Instytutu Socjologii Uniwersytetu Śląskiego.
Tagi:
