Według raportu CBRE, światowej firmy doradczej w sektorze nieruchomości, obawy związane z obecnym kryzysem w strefie euro, a co za tym idzie potencjalnym wzrostem bezrobocia i obniżeniem poziomu dochodów ludności, spowodowały dalszy spadek nastrojów konsumenckich w Europie, w tym przede wszystkim w krajach strefy euro.
Polacy, wbrew ogólnoeuropejskim trendom, wykazują jako konsumenci niesłabnący optymizm, o czym świadczy wzrost sprzedaży detalicznej w Polsce o 14,3% rok do roku
wg danych za styczeń 2012 r. (GUS). Jak podaje najnowszy raport CBRE prezentujący sytuację na rynku nieruchomości handlowych (CBRE MarketView EMEA Retail Q4 2011), w czwartym kwartale 2011 r. w Polsce oddano do użytku prawie 300 tys. mkw. nowych powierzchni w centrach handlowych. Choć nadal większość powierzchni znajduje się w dużych miastach, znaczenia nabierają mniejsze ośrodki oraz aglomeracje średniej wielkości, które obecnie dominują pod względem liczby rozpoczętych projektów.
-
Deweloperzy obiektów handlowych ponownie nabrali optymizmu, co widać po rosnącej liczbie nowych projektów. Buduje się przede wszystkim mniejsze centra, w których dominującym elementem jest hipermarket, ponieważ takie właśnie obiekty uważa się za najpewniejszą inwestycję długoterminową. Z kolei główne ulice handlowe w Warszawie cieszą się obecnie wyższym popytem ze strony
najemców ze względu na brak dostępnych powierzchni
w galeriach handlowych – powiedziała Magdalena Frątczak, dyrektor działu powierzchni handlowych w CBRE Polska.
Europejski Indeks CBRE Stawek Czynszu dla Głównych Ulic Handlowych (CBRE’s European Prime High Street Rent Index) wzrósł w czwartym kwartale 2011 r. zaledwie o 0,5%, pomimo wysokich wzrostów stawek czynszu odnotowanych przez takie miasta jak Berlin, Manchester i Lille. W skali całego roku, stawki czynszu za lokale handlowe w Europie wzrosły o 3,4%, notując wyraźny spadek dynamiki wzrostu w drugiej połowie roku. W większości lokalizacji stawki pozostały na wcześniejszym poziomie, a tylko w nielicznych ośrodkach odnotowano znaczny wzrost.
W Polsce średnie stawki czynszu za lokale w centrach handlowych w czwartym kwartale 2011 r. pozostały bez zmian, ale w skali całego roku wzrosły o 12,5%. Na koniec 2011 r. stawki czynszu w centrach handlowych w Warszawie wynosiły średnio 90 euro za mkw. miesięcznie.
Popyt europejskich najemców nadal koncentruje się w najbardziej atrakcyjnych lokalizacjach dużych miast, choć handlowcy muszą coraz mocniej konkurować o dobre lokale. Jednocześnie jednak najemcom udaje się obecnie uzyskiwać bardziej korzystne warunki najmu i dodatkowe bonusy, takie jak np. udział właścicieli w kosztach wykończenia lokalu.
-
Aktywność na rynkach nieruchomości handlowych w Europie Środkowo-Wschodniej została zdominowana przez Polskę i Czechy, przy czym Polska ma zdecydowanie najwyższe notowania w regionie wśród inwestorów dzięki swojej dobrej kondycji gospodarczej. Ostatnio jednak widać także wzrost zainteresowania inwestorów powierzchnią handlową w innych stolicach, jak Budapeszt, Bratysława i Bukareszt, gdzie można kupić dobrze prosperujące centra handlowe po cenach atrakcyjniejszych niż na wiodących rynkach regionu, przy porównywalnych obrotach (w przeliczeniu na m kw. rocznie) - powiedział Patrick O’Gorman, dyrektor ds. rynków kapitałowych w CBRE Polska.
Tagi:
