Exodus – zasięg diaspory
Po przyjęciu do Unii Europejskiej czterech państw Grupy Wyszehradzkiej w 2004 roku, a także po likwidacji ograniczeń w zakresie swobodnego przepływu osób z Rumunii i Bułgarii w 2014 roku, emigracja z sześciu krajów Europy Środkowo-Wschodniej stała się masowa. Głównym powodem tego zjawiska były duże różnice w wysokości dochodów pomiędzy krajami tzw. „nowej” i „starej” Unii.
Rozproszenie geograficzne
Równie interesującą kwestią jest rozproszenie geograficzne ludności emigrującej z krajów CEE. We Włoszech najwyższy odsetek emigrantów z Europy Środkowo-Wschodniej stanowią Rumuni. Polacy z kolei upodobali sobie Wielką Brytanię – kraj ten jest celem 1/3 emigrantów z Polski do Europy Zachodniej. Szacuje się, że obecnie mieszka tam około 845 000 naszych obywateli, co stanowi 2,2% ludności Polski. Jeśli chodzi o odsetek Węgrów i Słowaków w Europie Zachodniej, wynosi on odpowiednio 4,4% oraz 4,3% populacji tych narodów. Najniższy odsetek emigrantów mają Czechy - utrzymuje się na stałym poziomie 1,7%.
Wielka Brytania – popularny cel dla emigrantów z krajów Europy Środkowo-Wschodniej
Znaczna liczba emigrantów z krajów CEE mieszka w Wielkiej Brytanii, np. 40% wszystkich Słowaków, którzy wyemigrowali do Europy Zachodniej. Naturalnie Brexit stanowił cios dla „projektu europejskiego”. Jednak obecnie, po upływie roku od referendum w sprawie wyjścia Wielkiej Brytanii z UE, nie widać realnych oznak zmian w polityce dotyczącej swobodnego przepływu osób (z wyjątkiem Wielkiej Brytanii), a ugrupowania przeciwne emigracji w UE nie zdobyły znaczących wpływów politycznych w organach prawodawczych Europy Zachodniej.
Czy emigranci będą wracać? Efekt bumerangu
Czynniki takie, jak podwyżki wynagrodzeń, niskie podatki, skuteczniejsze zarządzanie i przepisy prawne, nowocześniejsze systemy edukacji, znajome otoczenie kulturowe i programy pomocy rządowej mogą zachęcać emigrantów do powrotu do swoich krajów.
– W krajach Europy Środkowo-Wschodniej zarobki będą rosnąć szybciej, co stanowi dla pracowników argument przemawiający za pozostaniem we własnym kraju. Wyjątkowo wysokie tempo wzrostu płac w perspektywie historycznej w sześciu krajach regionu CEE najprawdopodobniej utrzyma się przez kolejną dekadę przy jednocześnie niskim poziomie bezrobocia i znacznym wzroście PKB, skomentował Mark Robinson, specjalista ds. analiz w regionie Europy Środkowo-Wschodniej w Colliers International.