7 milionów obywateli z sześciu krajów Europy Środkowo-Wschodniej mieszka obecnie w Europie Zachodniej. Powrót nawet niewielkiego odsetka przyczyniłby się do wzrostu regionalnego poziomu PKB, stymulując rozwój rynków nieruchomości.
Znaczny odsetek obywateli z sześciu krajów Europy Środkowo-Wschodniej, tj. 14,1% obywateli rumuńskich, 9,8% bułgarskich oraz 6,6% Polaków, żyje w Europie Zachodniej. We Włoszech na przykład mieszka ponad milion Rumunów. Duża liczba emigrantów, głównie młodych, uzdolnionych i dobrze wykształconych osób, korzystając z prawa swobodnego przepływu siły roboczej w Unii Europejskiej, przyczyniła się do powstania znaczących niedoborów na rynkach pracy w krajach regionu CEE.
Szybszy wzrost płac w przyszłości w tym regionie może stanowić m.in. czynnik zachęcający do powrotu z emigracji. Tego rodzaju “efekt bumerangu” najprawdopodobniej przełożyłby się na wzrost inwestycji i zwiększony popyt na powierzchnie biurowe i przemysłowe. Wzrósłby również popyt na dobra konsumpcyjne, co przyczyniłoby się do rozwoju sektora handlowego i logistycznego. Do takich wniosków doszła agencja Colliers International w raporcie badawczym pt. „Labour Force Boomerang”.
Zmiany w czynnikach zachęcających i zniechęcających emigrantów
Jak wynika z analizy danych finansowych, szczelniejsze rynki pracy w regionie CEE wymuszają wzrost płac, w szczególności w odniesieniu do wykwalifikowanych pracowników. W bieżącym roku w sześciu krajach CEE odnotowano znaczny wzrost płac minimalnych (7% – ok. 15%). Efekty wymiany walut (w tym osłabienie funta po Brexicie) oraz stawki podatków wskazują na szybsze tempo zmniejszania się znaczących różnic w wynagrodzeniach netto na przestrzeni kolejnych 5-10 lat. Koszty życia w krajach Europy Środkowo-Wschodniej stale rosną, jednak tempo wzrostu tego czynnika jest większe w krajach takich, jak Wielka Brytania.
Znaczenie czynników emocjonalnych, np. komunikacji za pomocą rodzimego języka czy wykształcenia na etapie zakładania rodzin przez młodych ludzi, należy oceniać indywidualnie. Niewykluczone, że część czynników zachęcających do emigracji, takich jak korupcja, niestabilna sytuacja polityczna czy słabość instytucji państwowych, nieco straciła na znaczeniu. Z danych OECD wynika, że w niektórych krajach Europy Zachodniej „jakość życia” pogorszyła się. Mimo czynników zachęcających i zniechęcających do powrotu obywateli krajów CEE w rodzinne strony, z badań z przeprowadzonych wśród pracowników z tych krajów nadal wyłania się ogólny trend wskazujący na to, że młodzi ludzie w dalszym ciągu chcą emigrować do Europy Zachodniej.