Postępująca europejska liberalizacja zakazu handlu w niedziele
Francja jest krajem, w którym handel w niedziele jest formalnie zakazany. Od wprowadzenia w 2009 roku regulacji, których celem była zapewnienie ochrony prawnej niedziel, jako dnia wolnego, wprowadzono wiele zmian liberalizujących przepisy. Utworzono ponad 500 wyjątków od zakazu, a w dużych miastach, które określono jako obszary turystyczne, zakaz handlu w praktyce nie obowiązuje. W połowie 2016 r. wprowadzono też zmiany dopuszczające działania supermarketów, sklepów meblowych i ogrodniczych w niedzielne przedpołudnie.
W Hiszpanii od lat 90-tych poprzedniego stulecia obowiązywały ograniczenia w handlu w niedziele, których celem była ochrona małych, rodzinnych sklepów. Jednak w roku 2000 zostały wprowadzone zmiany liberalizujące te restrykcje, a proces ten nadal postępuje.
W 2010 roku w Portugalii po latach obowiązywania regulacji wprowadzono całkowitą liberalizację handlu jako środek do zwiększenia miejsc pracy i wsparcia gospodarki. Od tamtego czasu w tym katolickim kraju, wszystkie sklepy we wszystkich formatach (sklepy przy ulicach, dyskonty, hipermarkety i duże centra handlowe) mogą być otwarte od 06:00 do 00:00 przez 7 dni tygodnia przez 365 dni w roku.
Warto zauważyć, że zakres restrykcji (jeśli są) pozwala na regulacje regionalne (np. we Francji, Hiszpanii czy Holandii), godzinowe (6 godzin otwarcia w niedziele dla sklepów większych niż 280 m kw. w Anglii) lub produktowe (np. sprzedaż alkoholu w Szwecji), nie prowadzi natomiast do całkowitego zamknięcia handlu w niedziele.
Analizując rynki europejskie można zaobserwować trend liberalizacji ograniczeń dot. handlu w niedziele. 13 spośród 30 badanych państw europejskich nie posiada żadnych ograniczeń, a w gronie tym znajduje się aż 6 krajów z Europy Środkowo-Wschodniej. Wśród krajów, które posiadają restrykcje, aż 15 w ciągu 10 ostatnich lat przeprowadziło proces rozluźniania prawa i ograniczenia restrykcji.
Skutki ograniczenia handlu w niedziele będę miały negatywny wpływ na polską gospodarkę
Z raportu PwC Skutki zakazu handlu w niedzielę dla centrów handlowych i całej branży wynika, że:
• 36 tys. osób z branży handlu detalicznego może stracić pracę,
• o co najmniej 9,6 mld zł mogą spaść obroty w sklepach,
• nawet 1,8 mld zł straty dla budżetu Państwa w niezapłaconych podatkach,
• wiele centrów handlowych, pomimo ograniczeń w zakazie, może być całkowicie zamkniętych w niedziele.
75 tys. podpisów pod petycją przeciwko ograniczeniu handlu w niedziele pokazuje, jak duży jest sprzeciw również w Polsce
W odpowiedzi na projekt ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele, który wpłynął do Sejmu we wrześniu br., stowarzyszenie Polska Rada Centrów Handlowych zainicjowało ogólnopolską akcję TAK dla otwartych niedziel. W ramach akcji, w dniach 19-20 listopada w 50 centrach handlowych na terenie całego kraju, zbierane były podpisy pod petycją do Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. W ciągu zaledwie dwóch dni, podpis pod petycją złożyło 75 tysięcy Polaków. W grudniu petycja została skierowana przez KPMR do Sejmu RP gdzie prowadzone są prace nad projektem ustawy w tej sprawie.
