Zielony dach przyczynia się do walki ze smogiem oraz zbytnim nagrzewaniem się powierzchni. Niesie również wymierne korzyści dla samej galerii – tworzy atrakcyjną przestrzeń rekreacyjną dla odwiedzających i podnosi estetykę obiektu.
Pokrywanie dachu roślinnością znane jest w budownictwie od setek lat. Mieszkańcy Półwyspu Skandynawskiego przez wieki układali darń na pokryciach swoich budynków. Dziś to rozwiązanie przybrało nowoczesną formę i jest coraz popularniejsze na świecie. Można to szczególnie zaobserwować w państwach zachodnich. Zielone dachy wieńczą nie tylko budynki mieszkalne, ale są również zakładane m.in. na obiektach użyteczności publicznej, małej infrastrukturze (takiej jak np. garaże lub przystanki autobusowe) czy na kompleksach handlowych.
Miasta potrzebują zieleni
Miasta z roku na rok zagęszczają się coraz bardziej. Wolnej powierzchni w ich centrach ubywa, więc cena każdego metra idzie w górę. Dlatego deweloperzy wolą zainwestować pieniądze w nowe osiedle mieszkaniowe lub biurowce zamiast w tereny zielone. Postępująca urbanizacja odsłania wachlarz możliwości znajdujący się przed właścicielami galerii handlowych, szczególnie obiektów ulokowanych pośród gęstej zabudowy. To właśnie te budynki mogą stać się zieloną oazą dla okolicznych mieszkańców i zaspokajać ich potrzebę codziennego kontaktu z naturą.
Miasta czerpią co najmniej kilka korzyści z istnienia zielonych dachów. Przede wszystkim warto wspomnieć o walorach estetycznych tego rozwiązania. Obszary silnie zurbanizowane są przeładowane betonem, stalą i szkłem. Każdy metr kwadratowy roślinności staje się coraz cenniejszy, ponieważ zieleń cechuje się zaletami, których zwarta zabudowa nie jest w stanie zapewnić. Widać to na przykładzie tzw. wysp ciepła. Konstrukcje ze stali i betonu świetnie absorbują ciepło, co przyczynia się do wzrostu temperatury w miastach. Odpowiedzią na to jest sadzenie roślinności, która pomaga zwalczać ten problem przez lokalne obniżenie temperatury powietrza. Zielone dachy również wpisują się w ten nurt i stanowią prawdziwe remedium na współczesne, miejskie bolączki.
Dodatkową zaletą tych konstrukcji jest zwiększanie miejskiej powierzchni zdolnej do retencji. Woda zamiast spłynąć prosto do kanalizacji, zostaje zatrzymana przez warstwy dachowe, a potem jest stopniowo oddawana roślinom. Tym rozwiązaniem powinni się szczególnie zainteresować samorządowcy, którzy dzięki zielonym dachom mogą odciążyć sieć kanalizacyjną w mieście i zredukować tym samym opłaty związane z odprowadzaniem ścieków nawet do 50 proc.
Korzyści dla mieszkańców i dla gości
Miasto to tylko jeden z beneficjentów istnienia zielonych dachów. To rozwiązanie na pewno przypadnie do gustu gościom galerii handlowych. Możliwość spaceru wśród roślinności na budynku jest bez wątpienia ciekawą propozycją dla odwiedzających kompleks handlowy. Dach galerii jako miejsce na przechadzkę to tylko przykładowy sposób na wykorzystanie tej przestrzeni. Zarządcy budynków mają możliwość zagospodarowania tego miejsca według swoich pomysłów. Wśród roślinności można ułożyć leżaki, by stworzyć strefę relaksu i wytchnienia dla gości galerii. To też świetne miejsce na organizację wydarzeń promujących daną markę lub produkty, czy też dobra lokalizacja na wakacyjne kino „pod chmurką”.
Z kolei okoliczni mieszkańcy na pewno docenią rolę zielonych dachów w walce z problemem, o którym w ostatnich latach jest szczególnie głośno. Smog stanowi wielkie wyzwanie społeczne i środowiskowe, a inwestycja w roślinność na pokryciu budynku pozwala z nim walczyć. Zielone dachy filtrują powietrze ze szkodliwych substancji i mikropyłu nawet do 0,2 kg na mkw. rocznie i tym samym częściowo redukują to niezwykle niebezpieczne zagrożenie.
Współczesne trendy promują ekologiczne rozwiązania
Wymienione korzyści społeczne i środowiskowe wpisują się w proekologiczne trendy, które od wielu lat goszczą w branży budowlanej. Dzisiaj architekci lub inżynierowie zwracają szczególną uwagę na energooszczędność i pasywność budynków. Chodzi na przykład o to, by budynek nadmiernie nie marnował energii i nie „uciekało” z niego ciepło. To powoduje, że pomieszczenia trzeba ciągle dogrzewać, a tym samym zużywać więcej energii. By uniknąć tego problemu warto stosować odpowiednie techniki i materiały budowalne. Można tutaj wspomnieć choćby o membranach dachowych, których użycie pozwala zachować więcej ciepła w budynku. Na energooszczędność stawiają też duże galerie handlowe i inne obiekty wielkopowierzchniowe. Po pierwsze pozwala im to zaoszczędzić na rachunkach, a po drugie umożliwia wykreowanie wizerunku miejsca przyjaznego środowisku.
Zielone dachy również wpisują się w ten widoczny w Europie prośrodowiskowy nurt. Mieszkańcy starego kontynentu coraz śmielej stawiają na ekologiczne rozwiązania. Przykładem budownictwa z uwzględnieniem natury jest Sky Park w Bratysławie. To obiekt będący prawdziwą oazą w mieście. Kompleks został zaprojektowany przez światowej sławy studio Zaha Hadid Architects. Jego projektanci wzięli pod uwagę potrzeby społeczeństwa i środowiska, a także kwestie estetyczne. Dzięki temu goście odwiedzający kompleks mają możliwość cieszyć się miłą dla oka zielenią okalającą budynki.
Jak się zakłada zielony dach?
Fachowcy dzielą zielone dachy na dwa rodzaje. Pierwszy z nich to zielony dach ekstensywny, na którym sadzi się roślinność niską. Florą popularną w tego typu rozwiązaniach są zioła, mchy czy rozchodniki. Ten rodzaj pokrycia szczególnie zyskuje na popularności w przypadku obiektów wielkopowierzchniowych.
Odmienną propozycją dla galerii handlowych są dachy intensywne. Można na nich sadzić nawet krzewy i drzewa, jednak wiąże się to z większymi nakładami finansowymi na samą konstrukcję dachu i jego pielęgnację. Stosując odpowiednie materiały budowlane można ograniczyć potrzebę i koszt pielęgnacji zarówno dachów ekstensywnych, jak i tych intensywnych. Dobrym przykładem na to są np. maty akumulacyjno-drenażowe, które pozwalają utrzymać powierzchnię zieloną bez dodatkowego nawadniania przy normalnych warunkach pogodowych. To zasługa retencji wody deszczowej i stopniowego uwalniania jej później.
Korzyści płynących z ułożenia zielonych dachów jest na tyle dużo, że każdy zarządca obiektu wielkopowierzchniowego powinien rozważyć założenie ich na swojej nieruchomości. Tym bardziej, że do zalet ekonomicznych rozwiązania warto dopisać jeszcze jedną. Odpowiednio wykonane zielone dachy cechują się dłuższą żywotnością niż ich zwyczajne odpowiedniki. Po prostu roślinne pokrycie znacznie słabiej się nagrzewa. Dobowa różnica temperatur odnotowywana na zielonych dachach może wynosić 35°C, podczas gdy na zwykłych pokryciach wahnięcia dochodzą nawet do 60°C. Warto o tym pamiętać, bo to właśnie ten czynnik jest najbardziej zabójczy dla pokrycia dachu i znacznie skraca jego żywotność.
Podsumowując, zielone dachy są rozwiązaniem wręcz stworzonym dla galerii handlowych. Okoliczni mieszkańcy docenią więcej zieleni w mieście, goście chętnie skorzystają z możliwości rekreacji czy rozrywki, które stwarza ich obecność. Z kolei sami właściciele kompleksu handlowego na pewno dostrzegą zalety ekonomiczne, które ta konstrukcja za sobą niesie.
O autorze:
Piotr Pytel - absolwent Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego na Wydziale Technologii Drewna. Od wielu lat związany z branżą budowlaną, specjalizuje się w rozwiązaniach dla dachów skośnych i systemach dachów zielonych. Doświadczenie zdobywał zarówno w firmach wykonawczych jak i u przedstawicieli producentów. W Dorken Delta odpowiada za wdrożenia nowych produktów oraz kompleksowe doradztwo w zakresie doboru rozwiązań dla dachów skośnych i zielonych.
