W wyniku nowelizacji ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, do dnia 6 sierpnia 2021 r. najemcy centrów handlowych mieli prawo wycofać się ze złożonych ofert przedłużenia umów najmu za trzy ostatnie okresy lockdown.
Dotychczas w przypadku zamknięcia centrów handlowych w wyniku pandemii, najemcy i inne podmioty używające powierzchni handlowej mogli uzyskać zwolnienie z czynszu w zamian za przedłużenie umów o kolejny okres 6 miesięcy. Ustawa nowelizująca umożliwiła utrzymanie zwolnienia z czynszu przy jednoczesnej możliwości anulowana prolongaty umów.
Z informacji zebranych przez Polską Radę Centrów Handlowych od członków stowarzyszenia wynika, że około połowa najemców którzy mogli skorzystać z nowelizacji ustawy covidowej, podjęła decyzję o wycofaniu się z oświadczeń woli w przedmiocie przedłużenia umowy najmu.
W przypadku ostatniego, czwartego lockdownu liczba oświadczeń rezygnujących z przedłużenia umowy najmu, przy jednoczesnym zwolnieniu z opłat czynszowych była wyższa niż w przypadku drugiego i trzeciego lockdownu. Biorąc pod uwagę terminy wynikające z ustawy, ustawodawca nie zapewnił czasu ani wynajmującym, ani najemcom na wypracowanie innych, akceptowalnych dla obu stron rozwiązań dotyczących ostatniego ograniczenia działalności.
Przeważająca większość najemców kontynuuje działalność w centrach handlowych, a liczba wycofań oceniana jest jako niższa niż oczekiwano. W odpowiedzi na sytuację na rynku duża część najemców i wynajmujących dla drugiego i trzeciego lockdownu zdecydowała się na wypracowanie własnych rozwiązań i te ustalenia okazały się korzystniejsze niż rozwiązania ustawowe. Obie strony umów najmu, zarówno wynajmujący, jak i najemcy opierają współpracę na wieloletnich relacjach biznesowych. Ich wspólnym celem jest ograniczenie i minimalizowanie negatywnych skutków pandemii, kontynuowanie współpracy oraz skupienie się na odbudowywaniu obrotów generowanych przez najemców.
Niestety relacje biznesowe pomiędzy najemcami i wynajmującymi zostały mocno nadszarpnięte poprzez niepotrzebną interwencję legislacyjną, nieuwzględniającą indywidualnej sytuacji finansowej i organizacyjnej poszczególnych najemców, dodatkowo, zupełnie pomijającej problemy i potrzeby wynajmujących.
Obecnie priorytetem dla branży centrów handlowych jest podejmowanie działań, które nie dopuszczą do kolejnych lockdownów. Sektor aktywnie włączył się w organizacje punktów szczepień w obiektach handlowych. Obecnie na terenie Polski funkcjonuje już ponad 40 takich punktów. Galerie handlowe aktywnie promują również akcję szczepień - na nośnikach reklamowych w ponad 100 centrach znajdują się komunikaty zachęcające do zaszczepienia się. Zachowanie zasady DDM (dystans, dezynfekcja, maseczka) oraz intensyfikacja szczepień są jedynymi skutecznymi metodami przeciwdziałającymi pandemii.
Mając to na uwadze, PRCH zaprosiła wszystkich: właścicieli, zarządców i najemców do podjęcia kolejnej wspólnej akcji skierowanej do klientów centrów handlowych pod hasłem „Bezpieczna witryna – bierz przykład z manekina”. Jej celem jest zwrócenie uwagi na konieczność noszenia maseczek w przestrzeni publicznej, w tym także w centrach handlowych. Minister Zdrowia objął akcję swoim patronatem. Branża handlowa chce podjąć wszystkie możliwe działania, aby zapobiec wyniszczającym gospodarkę i społeczeństwo lockdownom, promując wszelkie możliwe metody prewencji i budując odpowiedzialność społeczną poprzez promowanie odpowiednich postaw wśród klientów obiektów handlowych.
