Polacy z coraz większą świadomością podchodzą do ochrony środowiska oraz segregacji odpadów, jednak poziom recyklingu w naszym kraju jest wciąż stosunkowo niski. Odpady stanowią niewykorzystany potencjał, a wiele surowców tracimy, ponieważ zamiast do odzysku trafiają na składowiska.
Z danych GUS z końca 2015 roku wynika, że na składowiskach w Polsce było zgromadzonych ponad 1,6 miliarda ton odpadów. Choć znaczną ich część stanowią te związane ze wzbogacaniem rud czy wydobyciem i oczyszczaniem kopalin, trafiają tam też m.in odpady pochodzące z przedsiębiorstw. Poziom odzysku w Polsce, w skali Unii Europejskiej, jest nadal bardzo niski. W przypadku odpadów opakowaniowych jest to 60%, przy średniej unijnej 79% (Eurostat, dane dla 2014 r.).
Wprowadzony w lipcu br. Wspólny Systemem Segregacji Odpadów ma podnieść poziom recyklingu odpadów komunalnych, który obecnie wynosi 26%, podczas gdy 44% ogólnej masy odpadów trafia na składowiska (GUS, dane dla 2015 r.). Dla porównania Szwecja, która może być stawiana za wzór, na składowiska wysyła ich tylko 4%.
Odpady są cennym materiałem. Odzyskiwane mogą być w różny sposób, m.in. poprzez recykling, który zmniejsza wykorzystanie surowców naturalnych oraz emisję dwutlenku węgla. Dla przykładu wyprodukowanie 1 kg papieru gazetowego z makulatury ogranicza zużycie energii o 70% w porównaniu do produkcji z wykorzystaniem włókna pierwotnego. Miedź można odzyskiwać i przetwarzać nieskończenie wiele razy w procesie recyklingu podczas, gdy jej wydobycie jest kosztowne i trudne – w wydobytej rudzie jest zaledwie ok. 1,5% miedzi. Dla porównania w starych kablach i instalacjach, które poddaje się recyklingowi miedź stanowi od 30 do nawet 70% masy odpadu.
– Zapobieganie powstawaniu odpadów oraz ich przygotowanie do ponownego użycia znajduje się najwyżej w hierarchii sposobów postępowania z odpadami. Na zwiększenie poziomów odzysku istotny wpływ mają rosnące wymagania Unii Europejskiej. Segregacja większej ilości odpadów, optymalizacja gospodarowania odpadami w firmach czy projektowanie z myślą o przyszłym recyklingu są sposobem na odzyskiwanie większej ilości surowców – mówi Piotr Bruździak, Dyrektor ds. sprzedaży i marketingu w Stena Recycling.
Unia Europejska stawia sobie za cel wykorzystanie potencjału odpadów. Dąży do wprowadzenia gospodarki cyrkularnej, zakładającej racjonalne wykorzystywanie zasobów w taki sposób, aby zawarte w odpadach materiały mogły zostać użyte ponownie.
Przedstawione przez Komisję Europejską propozycje zakładają, że do 2030 r. składowanie odpadów komunalnych wyniesie najwyżej 10%. Przewidują również osiągniecie do tego czasu wspólnych dla Unii Europejskiej celów – recyklingu odpadów opakowaniowych na poziomie 75% oraz 65% w przypadku odpadów komunalnych. Zmiany te pozwolą odpadom zyskać nowe życie w kolejnych produktach.
